Bestuur aan het woord

Werken aan een duurzame leefomgeving, als netwerkbedrijf zitten we er middenin. De energietransitie, de overgang naar een energiesysteem vrij van CO2-uitstoot heeft de volle politieke en maatschappelijke aandacht. Dat is nog maar het begin van wat ons te doen staat. De energietransitie is slechts één van de transities die we als maatschappij en als mensheid moeten laten slagen. Het moet om onze wereld leefbaar te houden. In 1968 werd door Europese wetenschappers de Club van Rome opgericht. Zij wilden hun bezorgdheid over de toekomst van de wereld voor het voetlicht te brengen. Het rapport De grenzen aan de groei legde een verband bloot tussen economische groei en de gevolgen hiervan voor het milieu, maar ook grondstofvoorraden die opraken en voedseltekorten.

De energietransitie moet in dat licht bezien worden. Het is meer dan het vervangen van fossiele energiebronnen door duurzame bronnen zonder CO2-uitstoot en daarmee het beperken van de gevolgen voor het milieu. Het gaat ook over verantwoord gebruik van materiaal. Hergebruik en betere benutting van bestaand materiaal spelen bij de energietransitie juist een grote rol. Zeker nu er een tekort is aan mensen en materiaal.

50 jaar na het verschijnen van het rapport De grenzen aan de groei voelen we de urgentie. Het is nu tijd om te handelen. De drijfveer van het huidige kapitalistische marktmodel, economische waarde creatie, biedt geen antwoord op de vraagstukken die nu voorliggen. Als organisatie leggen we niet alleen verantwoording af over de financiële resultaten, maar ook over maatschappelijke doelen en de resultaten die daar zijn behaald. Meervoudige waardecreatie is waar onze organisatie invulling aangeeft en waar economische waardecreatie onderdeel van is.

Het vraagt een andere manier van denken en doen. In de oude wereld is het voor een organisatie belangrijk om de beschikbare kennis en know how af te schermen en om te zetten naar financieel resultaat. Juist het delen van deze kennis is de bakermat voor de nieuwe marktordening. Binnen deze ordening staat samenwerking, over de grenzen van bedrijven heen, voorop. Wij passen dit toe binnen de ontwikkeling van Warmtesysteem Westland. We hebben gekozen voor een aanpak met initiatiefnemers en participerende klanten binnen het project. Samenwerken blijkt niet eenvoudig. We moeten los komen van de oude verdienmodellen. Transparant zijn over de vergoedingen en de redelijke hoogte daarvan, inspraak in de beslissingen en de benodigde vertrouwensband zijn enkele aspecten daarvan. Het resultaat mag er zijn, van onderaf bouwen we een grootschalig warmtesysteem op en zijn we daadwerkelijk gestart. Gezien de subsidies van de landelijke overheid, een aanpak die waardering verdient.   

Er is nog een lange weg te gaan op dit gebied bij de energietransitie. Nu nog wordt te veel gedacht vanuit de rollen uit het huidige model voor de energiemarkt. De aanpak is verkokerd en taakgericht. Het te bereiken resultaat is nog ondergeschikt aan de huidige werkwijzen en zittende belangen. Het gevolg is dat de energietransitie wordt aangepakt met een instrumentarium, wat gestoeld is op een centraal geleid, fossiel systeem terwijl de vraagstukken zeer lokaal van aard zijn. Lokale optimalisatie van vraag en aanbod zouden de energietransitie efficiënter kunnen maken. Het vormen van lokale energieclusters zorgt voor actieve betrokkenheid van onze klanten, voorkomt onnodige investeringen en materiaalgebruik en door de ontsluiting van lokaal ondernemerschap neemt de snelheid sterk toe. Voor ons is helder: dit is de weg die we moeten inslaan. We gaan ons hier zeker sterk voor maken de komende jaren.

Ons MVO-beleid zien we juist als kans om ons te onderscheiden en juist helder te krijgen waar wij voor staan. Gezien de hoeveelheid vacatures die we in de krappe arbeidsmarkt weten in te vullen, spreekt het zeker aan. Onze informele cultuur, prettige werkomgeving en een uitdagende maatschappelijke opdracht dragen daar sterk aan bij. Ons MVO-beleid is niet alleen wat we willen bereiken, maar vooral wie we zijn.

18 mei 2022

F.P. Binnekamp
directeur N.V. Juva