Ontwikkelingen in de samenleving en de energiemarkt

De discussie over het klimaat speelt allang niet meer op de achtergrond, maar is inmiddels een van de belangrijkste politieke thema’s. 2019 was het jaar van de klimaattafels. Het bewustzijn dat er ‘iets’ moet gebeuren, nam verder toe. De doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs zijn concreet geworden. En er zijn keuzes gemaakt hoe we die doelen moeten bereiken. We zitten nu in de fase dat we de gemaakte afspraken gaan uitwerken en waarmaken.

Haalbaarheid en betaalbaarheid

Nu de doelstellingen en afspraken concreter zijn, wordt betaalbaarheid een serieus vraagstuk. Wie gaat de kosten dragen van deze complexe opdracht? Daarbij speelt de huidige krapte op de arbeidsmarkt een belangrijke rol. Waar halen we de mensen vandaan om de klus te klaren? Met andere woorden: de haalbaarheid en betaalbaarheid zijn aspecten die het afgelopen jaar om aandacht vroegen en dat ook de komende tijd blijven doen.

Hoge verwachtingen van warmte

In de energietransitie wordt veel verwacht van warmte (rest- en/of aardwarmte). In 2018 heeft Juva een aantal scenariostudies laten uitvoeren, waaruit blijkt dat warmte een belangrijke energiedrager kan worden. Wij willen daarin een belangrijke rol vervullen en slagen daar goed in. Dat succes berust op onze aanpak, waarbij wij de samenwerking zoeken en lokale vorming van warmtecoöperaties stimuleren. Zo bouwen we van onderaf een systeem op. Tuinbouwondernemers participeren in projecten en committeren zich aan de samenwerking. Een unieke aanpak die werkt en die met veel belangstelling gevolgd wordt. Het concept ‘Warmtesysteem Westland’ wordt door Westlandse glastuinbouwondernemers echt gezien als hún project en dat zorgt voor een groot draagvlak.

Veiligheid

In de energiewereld is veiligheid een vast onderwerp dat op serieuze aandacht mag rekenen. In 2019 vond in Den Haag een ernstig incident plaats, veroorzaakt door een scheur in een gasleiding van grijs gietijzer. Naar aanleiding van een advies van de Toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), gaat de landelijke sanering van grijs gietijzer versneld worden. Wij gaan binnen twee jaar de laatste gietijzeren leidingen in ons werkgebied vervangen en in de tussentijd vaker controleren.

Van het gas af - 1

Met de in 2018 ingevoerde Wet VEt is de aansluitplicht voor aardgas vervallen voor de netbeheerders, waardoor geen nieuwe gasaansluitingen ontstaan tenzij om zwaarwegende redenen een ontheffing is gegeven. Onze aandeelhouders (gemeenten Westland en Midden-Delfland) werken aan een wijkgebonden aanpak voor het uitfaseren van aardgas in de bestaande woningbouw. Dankzij onze goede relatie met de gemeenten verloopt de onderlinge samenwerking daarbij zeer soepel. Wel ervaren wij dat we door wet VEt aan regels gebonden zijn en er – in vergelijking met andere publieke partijen – geen sprake is van een gelijk speelveld. En dat terwijl gemeenten juist behoefte hebben aan partijen zoals wij, met kennis van energiesystemen en die nieuwe ontwikkelingen mogelijk maken.

Van het gas af - 2

Met het oog op verduurzaming en het streven naar CO2-vrije energievoorzieningen, overwegen steeds meer klanten om van het aardgas af te gaan. Voor het verwijderen van de gasaansluiting krijgen zij echter vaak een hoge rekening gepresenteerd. Een onlogisch en vooral ongewenst gevolg van deze duurzame keuze. Wij pleiten voor een oplossing binnen de reguleringskaders en heldere richtlijnen; de veranderende markt vraagt om nieuwe spelregels.

Nieuw reguleringsmodel

We zijn in voorbereiding op een nieuw reguleringsmodel. De huidige, lage rentestand heeft invloed op de toekomstige inkomsten en staat op gespannen voet met de investeringen die nodig zijn voor de beoogde energietransitie. Energietransitie vraagt om maatwerk en een regionale aanpak en dat rechtvaardigt de vraag of het huidige, collectieve systeem in deze vorm wel houdbaar is.